Dziecko lub pacjent nie chce ćwiczyć? Co może zrobić logopeda?
Wkładasz mnóstwo energii i kreatywności w swoją pracę. Przygotowujesz materiały i kupujesz ciekawe zabawki. Dajesz z siebie wszystko. Wymyślasz coraz to ciekawsze ćwiczenia. Wspinasz się na wyżyny swojej kreatywności (i cierpliwości również). Wszystko po to, by pacjent osiągnął wyznaczony cel logopedyczny. Jednak mimo całego „zachodu” dziecko nie współpracuje. Znajome?
Co zrobić, gdy pacjent (dziecko) odmawia współpracy w trakcie terapii?
Dziecko rozprasza się? Nie wykonuje Twoich poleceń; złości się; a może nawet i obraża? Czasem wprowadza swoje zasady do zabaw lub nie wykonuje ich wcale?
Co wtedy robisz?
Zebraliśmy dla Ciebie kilka wskazówek, które mogą być rozwiązaniem Twojego problemu:
- Dopasuj terapię do zainteresowań
Obserwuj i poznaj dziecko. Wybadaj jakie tematy go najbardziej interesują lub zapytaj o to rodziców i przeprowadź zajęcia wokół tego tematu. Możesz także spróbować zapytać dziecko wprost o to, co go interesuje i jaka forma ćwiczeń/zabawy jest dla niego najlepsza.
- Daj możliwość wyboru zabawy
Zaangażuj dziecko w terapię, zaproponuj mu, by to dziecko wymyśliło zabawę dla Ciebie. Raz Ty proponujesz zabawę, raz dziecko.
- Zamiana ról
Zamieńcie się rolami. Dziecko jest terapeutą, a Ty pacjentem. Zacznij mówić niepoprawnie. Dziecko z pewnością zacznie Cię poprawiać. Warto spróbować.
- Różnorodność ćwiczeń
Stosuj różnorodne ćwiczenia. Na zmianę statyczne i ruchowe.
- „Wyginam śmiało ciało”
Wykorzystuj pracę z ruchem. W trakcie tych ruchowych zabaw możesz również wprowadzać ćwiczenia logopedyczne. Dziecko pokonuje tor przeszkód i w wyznaczonych miejscach np. wypowiada słowa zaczynające się na konkretną głoskę. Fajnie sprawdzi się tu także Zestaw Alpinisty lub Zestaw Taternika. Każdy szczebel drabinki czy bujaka to inne zadanie.
- Motywuję, nie krytykuję
Nie krytykuj dziecka, bo może się zrazić i zamknąć w sobie, przez co nie będzie chciało wykonywać już żadnych ćwiczeń. Dziecko powinno czerpać radość z ćwiczeń i cieszyć się każdym małym sukcesem. Możesz zastosować np. system pieczątek, które będą pochwałą za każde dobrze wykonane ćwiczenie lub próby wykonania ćwiczenia. Motywacja to klucz do sukcesu w pracy z dzieckiem.
- Autentyczność
Zadbaj o pozytywny kontakt z dzieckiem i odpowiednie nastawienie. Czerp radość z proponowanych dziecku zabaw. Baw się razem z nim. Śmiej się i bądź autentyczny. Takie zachowanie powoduje, że zabawa staje się dla dziecka atrakcyjniejsza.
- Rozmowa kluczem do sukcesu
Wybadaj czy dziecko nie przeżywa właśnie jakiś trudnych chwil. Może miał gorszy dzień. Może pokłócił się z kolegą. A może czegoś się boi lub spotkało go coś innego, co w danej chwili nie pozwala mu właściwie uczestniczyć w terapii. Wiadomo, nie jesteś psychologiem. Jednak rozmowa to klucz do rozwiązania wielu problemów. Wypróbuj ją i tym razem!
- „A oto moja ulubiona gra” – co z nią zrobisz?
Zaproponuj dziecku, by przyniosło swoją ulubioną grę z domu i zagrajcie razem. Kreatywność już podpowie, w jaki sposób wykorzystać przyniesioną grę do wprowadzenia chociażby odrobiny terapii.
- Multimedia OFF
Wybadaj czy dziecko nie spędza w domu zbyt dużo czasu przed TV, komputerem czy smartfonem. Wtedy nawet najciekawsza aktywność będzie dla niego nudna i nieciekawa.
Wypróbuj ćwiczenia w innej formie. Kupuj uniwersalne zabawki, które sprawdzą się w trakcie terapii. Przykładem takiej zabawki są tablice manipulacyjne, takie jak poniższy krokodyl. Prócz oczywistych korzyści związanych z rozwojem motoryki małej czy logicznego myślenia, możesz go wykorzystać do wykonywania ćwiczeń logopedycznych.
– Jako logopeda, możesz wykorzystać wzór szlaczków do ćwiczeń dzielenia wyrazów na sylaby. Kreska pionowa to pierwsza sylaba, pozioma kolejna sylaba. Możesz też realizować ćwiczenia głoski trwałej. Dziecko w trakcie przesuwania każdego elementu ćwiczy np. głoskę „s”.
– wykorzystaj labirynt do ćwiczeń logopedycznych. Dziecko przechodzi przez labirynt, pamiętając o utrzymaniu właściwej pozycji spoczynkowej warg i języka. Możesz także utrwalić w ten sposób wierszyk z daną głoską.
– Wykorzystaj magnetyczny labirynt z liczbami do urozmaicenia ćwiczeń logopedycznych – każda kuleczka może posłużyć do utrwalania innej głoski. Dziecko z chęcią wykona nowe ćwiczenia.
- „Time to say goodbye”?
A co, jeśli wszystkie powyższe wskazówki zawiodą? Może nadszedł czas na małą przerwę w terapii. Przerwij terapię logopedyczną na jakiś czas np. miesiąc. Po tym czasie zobaczysz czy „kryzys” został zażegnany, czy trzeba szukać przyczyny gdzieś indziej.