+48 32 729 87 11


Jak wspierać rozwój mowy dziecka?

 

Mowa jest niezwykle ważną umiejętnością w życiu, gdyż stanowi podstawę komunikacji. Umiejętność poprawnego mówienia wpływa na całokształt rozwoju dziecka i późniejsze powodzenia w szkole. Niestety osoby z wadami wymowy stają się często przedmiotem drwin i pośmiewiska wśród rówieśników. Warto zatem przyjrzeć się temu, czy dziecko rozwija się poprawnie w tym zakresie.

Mowa, to również narzędzie do przekazywania uczuć, myśli czy nawiązywania kontaktów społecznych. Jak zadbać o to, by mowa dziecka rozwijała się prawidłowo?

Etapy rozwoju mowy

 

Zanim odpowiemy na pytanie „jak wspierać rozwój mowy dziecka?” to najpierw omówmy sobie poszczególne etapy rozwoju mowy. Wyróżniamy tutaj okresy melodii, wyrazu, zdania i swoistej wymowy dziecięcej. Poniżej omówiliśmy w skrócie każdy ze wspomnianych okresów.

 

Okres melodii

rozwój mowy - okres melodii

– występuje od narodzin do 1. roku życia

W tym okresie dziecko komunikuje się z nami za pomocą krzyku. Wykonując tym samym pierwsze nieświadome ćwiczenia oddechowe.

Po 2. miesiącu życia u dziecka pojawia się głużenie. Ze względu na to, że dźwięki te przypominają odgłosy wydawane przez gołębie, często nazywa się je także gruchaniem. W okresie między 6. a 9. miesiącem życia, maluch zaczyna gaworzyć, czyli próbuje świadomie naśladować mowę dorosłych.

Przed ukończeniem pierwszego roku życia, pociecha rozumie już pierwsze polecenia a nawet wypowiada pierwsze proste wyrazy, takie jak „mama”, „tata”. Teraz nie są to tylko dźwięki, a wyrazy wypowiadane z pełną świadomością ich znaczenia.

Okres wyrazu

rozwój mowy - okres wyrazu

– występuje między 1. a 2. rokiem życia

Okres ten charakteryzuje się dynamicznym rozwojem dziecka. Każdy dzień, to czas wyzwań i okazja do nauki nowych słów. Małe dziecko rozumie już coraz więcej. Reaguje na wydawane mu polecenia oraz odpowiada na pytania. Wypowiadając pierwsze wyrazy, używa głównie samogłosek a, u, e, i oraz spółgłosek p, b, m, t, d, n, ś, ć.

W tym okresie możemy być świadkiem ciekawego zjawiska. Dziecko, które w okresie melodii i gaworzenia dobrze wymawiało daną głoskę, w okresie wyrazu może ją pomijać lub nawet zastępować innym prostszym dźwiękiem.

W okresie wyrazu, dziecko zmienia się także pod względem fizycznym, rozwija się jego spostrzegawczość, uwaga i pamięć. Cały ten proces wpływa także na rozwój mowy. Po 15. miesiącu życia zauważamy, że dziecko wypowiada już więcej pojedynczych słów.

 

Charakterystyczne w tym okresie jest:

– pojawienie się dużej ilości wyrazów dźwiękonaśladowczych, które są naszym sprzymierzeńcem w ćwiczeniach całego aparatu mowy. Dziecko staje się na chwilę pieskiem, kotkiem czy owieczką i naśladuje takie dźwięki jak bee, mee, muu czy hau.

– spostrzeganie, że dziecko zniekształca i upraszcza wybrane słowa. Może się także zdarzyć, że będzie przestawiało kolejność sylab czy wypowiadało początki słów i zmiękczało spółgłoski. Usłyszymy wtedy: da pi (daj pić) czy śama zamiast sama.

– dziecko używa wyrazów w stosunku do konkretnych przedmiotów. Mówiąc „lala” ma na myśli jedną wybraną lalkę, którą dobrze zna, a nie każdą inną lalkę.

– stosowanie jednego słowa do całej kategorii – tym sposobem każdy zwierzak może być hau-hau, gdyż ma cztery nogi.

 

Okres zdania

rozwój mowy - okres zdania

– występuje między 2. a 3. rokiem życia

W tym czasie mały człowiek, który jeszcze nie tak dawno temu używał wyłącznie sylab, zaskakuje nas rozkwitem mowy. Swobodnie łączy już dwa wyrazy w zdanie. Bez problemów rozumie wszystkie usłyszane w najbliższym otoczeniu rozmowy. Z łatwością nazywa przedmioty, części ciała czy zwierzęta. Jest to okres, w którym dziecko uczy się najwięcej, poznaje nowe rzeczowniki. Używa czasowników, ale w formie bezokolicznikowej, a jego mowa jest zrozumiała nie tylko dla członków rodziny.

 

Dziecko w tym okresie:

– zmiękcza spółgłoski, więc często zamiast zupa usłyszysz „źupa”, zamiast „trzymam”, powie „cymam”

– oczekuje poprawnego wymawiania głosek przez innych, może się nawet zdarzyć, że nasz maluch nas upomni J

– upraszcza końcówki wyrazów, a wyrazy mogą być pozbawione wyraźnych końcówek

– dziecko może łączyć dwa wyrazy w jeden i w ten sposób tworzy nie raz bardzo śmieszne wyrazy np. „pomasłować” – posmarować masłem.

Ważne w tym okresie jest, aby dziecko było rozumiane przez osoby z innego otoczenia. Jeśli goście nie rozumieją, co maluch do nich mówi, to powinno to wzbudzić nasz niepokój.

 

Okres swoistej wymowy dziecięcej

rozwój mowy - okres swoistej wymowy

– występuje pomiędzy 3. a 6-7. rokiem życia

Jest to czas, w którym dziecko swobodnie rozmawia ze swoimi rówieśnikami czy najbliższymi, ale nadal mamy styczność z błędami. Koniec 4 roku życia, to także czas, w którym dziecko powinno pożegnać już wszelkie zmiękczenia. Może także zacząć pojawiać się poprawna artykulacja głoski „r”.

W tym okresie (3-7 lat) dziecko ma tendencję do tworzenia neologizmów, które nie raz są tematem anegdotek rodzinnych. Słyszymy tutaj takie perełki jak: bebek (chlebek); kolomotywa (lokomotywa) czy smakołycze (smakołyki i słodycze). Sześcioletnie dzieci powinny już mieć w pełni opanowaną mowę.

Pamiętajmy jednak, że każde dziecko jest inne. Niewielkie opóźnienia w rozwoju mowy, nie powinny stanowić powodu do niepokoju. Należy mieć jednak na uwadze, że opóźnienia w poszczególnych etapach rozwoju nie powinny przekraczać 6. msc.

Na rozwój dziecka należy patrzeć całościowo, bowiem wszystko ma znaczenie. Dzieci ćwiczą swoje narządy artykulacyjne już w brzuchu mamy. Ssanie kciuka, ssanie piersi czy butelki, a także gryzienie, żucie i połykanie. Żadna z tych czynności nie jest przypadkowa i bez znaczenia. Każdy ten proces ma wpływ na rozwój mowy dziecka.

 

Jak zadbać o rozwój mowy dziecka?

 

  1. Jak najczęściej mów do dziecka, już od pierwszych chwil jego życia. Zadbaj o to, aby głos był spokojny, a zdania powolne i wyraźne. Wykorzystaj każdą okazję: karmienie, przewijanie, kąpiele czy zwykłą zabawę.
  2. Jeśli masz możliwość, to karm piersią. Jest to naturalna forma profilaktyki logopedycznej. Karmienie dziecka piersią, zapewni prawidłowy rozwój narządów artykulacyjnych. Jest to także doskonała okazja do nauki oddychania i połykania.
  3. Zwracaj uwagę na sposób oddychania dziecka, sprawdź czy przypadkiem nie oddycha w trakcie snu przez usta.
  4. Unikaj podawania smoczka i pilnuj, by dziecko nie ssało palca.
  5. Obserwuj czy dziecko ma poprawne reakcje na dźwięki z otoczenia. Reakcje nieadekwatne, powinny wzbudzić Twoją czujność.
  6. Gdy dziecko zacznie mówić, odpowiadaj na jego pytania. Mów wyraźnie, nie stosuj zdrobnień czy spieszczeń. Pamiętaj, że jesteś jego wzorem do naśladowania. Nie poprawiaj dziecka, nie mów mu „powiedz to jeszcze raz, ale poprawnie”, zamiast tego odpowiedz dziecku, używając poprawnego sformułowania.
  7. Nie zmuszaj do mówienia.
  8. Śpiewaj dziecku piosenki, a najlepiej wspólnie z nim. Pogłębisz dzięki temu oddech oraz wzmocnisz narząd głosowy. Piosenki rozwijają też wyobraźnię dziecka oraz zasób słownictwa.
  9. Opowiadaj, czytaj bajki, ucz wierszyków. Zachęcaj też malucha do opowiadania tego, co wydarzyło się w ciągu dnia.
  10. Proponuj i uczestnicz w różnych grach i zabawach językowych.

Korzystaj z okazji, aby bawić się z dzieckiem. Stosuj zabawy ruchowe. Zapewnij odpowiednie warunki do zabawy twórczej – rysowania czy malowania.

 

Narzędzia wspomagające rozwój mowy dziecka

 

Zastanawiasz się jeszcze w jaki sposób zadbać o rozwój mowy dziecka? Poniżej prezentujemy wybrane produkty, które usprawnią proces rozwoju mowy Twojego malucha.

 

1. Gryzaki:

gryzaki dla dzieci

Tak jak już wcześniej wspomnieliśmy, gryzienie ma pozytywny wpływ na rozwój aparatu gryząco-żującego. W naszym sklepie znajdziesz gryzaki dedykowane już od 5 miesiąca życia (Baby Grabber), mniej więcej w tym okresie dzieci zaczynają gryźć i przeżuwać, żeby zwiększyć siłę mięśni warg, ust, języka. Wiele gryzaków dostępnych jest w trzech różnych stopniach twardości: bardzo miękki, miękki oraz twardy. Tak, żeby każde dziecko znalazło coś dla siebie.

Zwróćcie uwagę, że wiele gryzaków posiada także powierzchnię pokrytą guzkami czy wypustkami. Dzięki czemu dodatkowo wzmacniają doznania czuciowe i zapewniają zróżnicowane wrażenia sensoryczne.

  • Bardzo miękkie gryzaki, przeznaczone są dla osób dopiero zaczynających swoją „przygodę” z gryzieniem. Osoby te mogą mieć ograniczoną siłą aparatu gryząco- mówiącego. Takie gryzaki nie stawiają dużego oporu i zapewniają najlepszą sprężystość.
  • Miękkie gryzaki, to kolejny poziom w gryzieniu. Przeznaczone są dla dzieci, które zaczęły już swoją „przygodę” z gryzieniem i chcą usprawnić siłę mięśni szczęki. Gryzak stawia trochę większy opór, niż jego poprzednik- gryzak bardzo miękki, ale wciąż zapewnia dobrą sprężystość.
  • Gryzak Twardy, jak sama nazwa wskazuje, jest twardy. Rekomendowany jest osobom, które zaczęły już swoją „przygodę” z gryzieniem, a gryzaki bardzo miękki czy miękkie, nie stanowią już żadnego oporu. Najtwardszy gryzak zapewnia największy opór oraz najlepszą wytrzymałość. Gryzak ten, będzie najlepszą opcją dla osób, które chcą cieszyć się swoim gryzakiem przez długie lata.

 

Wszystkie gryzaki dostępne są tutaj:

 

 

2. Pomoce rozwijające słownictwo:

Jeśli chcesz zadbać o rozwój mowy i bogate słownictwo swojego dziecka, to polecamy różne produkty rozwijające mowę. W ofercie naszego sklepu znajdziesz pomoce, które trenują oraz doskonalą zdolności, powiązane z manipulowaniem.  Dzięki temu Twoje dziecko dużo szybciej nauczy się mówić, co ma szczególne znaczenie dla rozwoju pozostałych umiejętności poznawczych.

 

Ćwiczenia ogólnorozwojowe rozwijające mowę – zeszyt 1 i 2

Ćwiczenia ogólnorozwojowe rozwijające mowę + układanki pozwalają doskonalić nie tylko umiejętności, związane z mówieniem, ale także manipulowaniem przedmiotami. Są one szczególnie istotne z tego względu, że dziecko od najmłodszych lat ma kontakt z urządzeniami elektronicznymi, takimi jak telewizor czy smartfon, a ich stosowanie opóźnia rozwój funkcji poznawczych.
Ćwiczenia ogólnorozwojowe rozwijające mowę

 

 

 

 

 

 

 

Zeszyt 1:
Ćwiczenia ogólnorozwojowe rozwijające mowę 1

 

 

 

 

Zeszyt 2:
Ćwiczenia ogólnorozwojowe rozwijające mowę 2

 

Progesty- kraina słów

Kraina słów, to zestaw 90 obrazków magnetycznych, które zostały przypisane do 10 różnych grup tematycznych: woda, pokój, kuchnia, łąka, las, gospodarstwo, miasto, ogród, szuflada, zima. W każdej grupie mamy obrazki, które składają się z dwu- i trzysylabowych nazw, zawierających wyłącznie sylaby otwarte. Dzięki tak przygotowanym pomocom dydaktycznym będziesz mógł w łatwy sposób przeprowadzić terapię w aspekcie artykulacyjnym i fonetycznym na wczesnym etapie rozwoju mowy. Materiały mają prostą i atrakcyjną formę, więc będą chętnie i łatwo przyswajane również przez rodziców, których dzieci zostały objęte terapią logopedyczną.

Progesty kraina słów

 

3. Gry

Nie musimy chyba nikogo przekonywać, że gry i zabawy, stanowią idealne narzędzie do nauki poprzez zabawę. Tym sposobem łączysz przyjemne z pożytecznym. W naszym sklepie znajdziesz gry, które pomogą Ci rozwinąć mowę a także myślenie dziecka.

Polecamy:

 
Rozwijamy mowę i myślenie dziecka – zestaw 1, 2, 3

Zestaw zawiera karty do gry w Memory oraz Piotrusia. W każdej części otrzymujemy po 8 talii kart. Gdy dedykowane są dzieciom od 3 roku życia. Do wyboru mamy zestawy z różną tematyką.

 

Rozwijamy mowę i myślenie dziecka - Zestaw 2 Rozwijamy mowę i myślenie dziecka - Zestaw 1 Rozwijamy mowę i myślenie dziecka - Zestaw 3

 

Zestaw 1, to tematy związane z: zabawkami, przyborami szkolnymi, jedzeniem, ciałem, zawodami, owocami, warzywami i osobami.

Zestaw 2, zawiera karty związane z: ubraniami, pojazdami, dodatkami, zwierzętami na wsi, zoo oraz lesie.

Zestaw 3, to zbiór kart o tematyce związanej z: pokojem, kuchnią, łazienką, domem czy przedmiotami domowymi.

 

 

obserwuj nas na

 

 

Opracowano na podstawie:

http://ulogopedy.pl/rozwoj-mowy/

http://www.poradnia-pleszew.org.pl/pdf/etroz.pdf

https://mowologia.pl/artykuly/etapy-rozwoju-mowy-dziecka.html

http://www.ppp-tomaszow.pl/page/126/jak-rozwijac-mowe-u-dziecka.html

Ludzkie ciało – program edukacyjny

Ludzkie ciało - nowy program edukacyjny Ludzkie ciało sprawdzi się w każdej szkole, w której nauczyciele chcą urozmaicić lekcje na etapie edukacji wczesnoszkolnej lub w kolejnych klasach na lekcjach przyrody. Zakres materiału umożliwia wykonywanie ćwiczeń przez dzieci...

Labo Lab

Labolab - zestawy do pracowni przedmiotowych Nowość w ofercie edukacyjnej dla szkół. Nauczanie poprzez eksperymentowanie poprawia wyniki uczniów i korzystnie wpływa na zapamiętywanie . Aby uczniowie mogli lepiej zrozumieć zjawiska przyrodnicze, ważne jest aby...

Uwaga Słuchowa PRO jako nowoczesne narzędzie do wspomagania nauki języków obcych.

Uwaga Słuchowa PRO – narzędzie, które rewolucjonizuje nauczanie języków obcych i nadaje zupełnie nową skuteczność pracy ośrodków i szkół językowych. Uwaga słuchowa PRO pozwoli Twojej Placówce: wyprzedzić konkurencję wyróżnić się na rynku przyciągnąć więcej klientów...

Recenzja programu „Śmiało do szkoły!”

„Śmiało do szkoły! Program zapobiegający trudnościom w nauce czytania, pisania i liczenia” wydawnictwa Nowa Era jest to zestaw narzędzi wspierających nauczycieli i terapeutów w zapobieganiu trudnościom w nauce czytania, pisania i liczenia u przyszłych...
Share This

Udostępnij

Udostępnij swoim znajomym