Kornelia Kotlarz, wieloletnia nauczycielka edukacji wczesnoszkolnej, wychowania fizycznego oraz tańca, instruktorka terapii ekspresyjnych i technik relaksacyjnych, pasjonatka rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Będąc wieloletnim nauczycielem edukacji wczesnoszkolnej w szkole państwowej, spotykam się z brakiem pomocy edukacyjnych, które są niezbędne do realizacji zagadnień zawartych w podstawie programowej.
Jak dobrze wiemy, wiedza najlepiej przyswaja się poprzez działanie na konkretach, czyli doświadczanie, manipulowanie przedmiotami i łączenie teorii z praktyką. Jest to ulubiona forma pracy dla dzieci, ponieważ mogą one uczyć się nowych zagadnień będąc w ruchu, który jest ich naturalną potrzebą rozwojową.
Działanie na konkretach jest szczególnie ważne w nauczaniu matematyki, dlatego w tym artykule skupię się na zaproponowaniu pomocy, które świetnie nadadzą się do pracy z najtrudniejszymi dla uczniów tematami.
🤔 Gotowi, by poznać pomoce dydaktyczne do nauki matematyki w klasach 1-3?
Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 roku możemy przytoczyć osiągnięcia, które dziecko musi zdobyć podczas pierwszego etapu edukacyjnego, czyli w klasach 1-3, by móc bez przeszkód rozpocząć naukę na kolejnych szczeblach kształcenia.
Przyjrzyjmy się wybranym punktom rozporządzenia, które dotyczą edukacji matematycznej:
Osiągnięcia w zakresie rozumienia stosunków przestrzennych i cech wielkościowych oraz osiągnięcia w zakresie rozumienia pojęć geometrycznych
📚Uczeń:
🚩 określa i prezentuje wzajemne położenie przedmiotów na płaszczyźnie
i w przestrzeni; określa i prezentuje kierunek ruchu przedmiotów oraz osób; określa położenie przedmiotu na prawo/na lewo od osoby widzianej z przodu (także przedstawionej na fotografii czy obrazku)🚩porównuje przedmioty pod względem wyróżnionej cechy wielkościowej, np. długości czy masy
🚩dokonuje klasyfikacji przedmiotów
oraz
Osiągnięcia w zakresie rozumienia pojęć geometrycznych
📚Uczeń:
🚩rozpoznaje – w naturalnym otoczeniu (w tym na ścianach figur przestrzennych) i na rysunkach – figury geometryczne: prostokąt, kwadrat, trójkąt, koło; wyodrębnia te figury spośród innych figur
Określanie stosunków przestrzennych to niezwykle ważna umiejętność w życiu każdego dziecka, która sprzyja rozwojowi samodzielności i poczucia bezpieczeństwa, podobnie jak zdolność klasyfikowania i rozpoznawania przedmiotów wg konkretnych cech. Dlatego tak ważne jest, aby wspierać uczniów w zdobywaniu tych sprawności.
Pomóc może w tym niezwykle ceniony przeze mnie zestaw Logiczne bloki z kartami – nauka kształtów 👇
Logiczne bloki z kartami – nauka kształtów
📌Oto powody, dla których wybrałam tę pomoc:
✅ Jedno pudełko zawiera aż 48 figur geometrycznych, które uczeń poznaje na lekcjach, dzięki temu każde dziecko ma w rękach konkrety, na których może wyznaczyć boki, wierzchołki czy kąty.
✅ Figury te mają różne kolory, wielkości, kształty i grubości, aby można je było klasyfikować pod wieloma względami.
✅ 20 kart logicznych z nadrukami dołączonych do zestawu to wspaniały sposób na rozwijanie logicznego myślenia podczas tworzenia różnorodnych zbiorów. Dzięki wielu możliwościom użycia tych kart, trzeba się niejednokrotnie porządnie zastanowić, co będzie pasowało!
✅ Te kolorowe figury wykorzystywaliśmy również do określania kierunków na kartce i w przestrzeni. Moi wychowankowie mieli świetną zabawę podczas układania klocków pod stolikami, z różnych stron swojego ciała czy nad tablicą.
Osiągnięcia w zakresie posługiwania się liczbami
📚Uczeń:
🚩 mnoży i dzieli w pamięci w zakresie tabliczki mnożenia
Tabliczka mnożenia i dzielenia to pięta achillesowa wielu uczniów. Żeby ją dobrze opanować, należy najpierw zrozumieć, o co w niej tak właściwie chodzi, a później ćwiczyć, ćwiczyć i ćwiczyć. Najlepiej na konkretach, którymi można manipulować.
U moich uczniów świetnie sprawdzają się liczmany, metr krawiecki, liczydło sznurkowe, oraz tablica matematyczna, na której doskonale widać obliczone działania z mnożenia i dzielenia.
Tablica matematyczna
Dlaczego warto wybrać tę pomoc?
✅ Dzięki możliwości układania kulek w otworach na tablicy 10×10, dziecko nie tylko samodzielnie dokonuje obliczeń, ale ćwiczy również motorykę małą – czyli ruchy palców i dłoni, które są niezbędne do nauki pisania.
✅ Czerwone żetony służą do oznaczenia działań, dzięki czemu dziecko nie pomyli się w układaniu i skupi swoją uwagę.
✅ Tablica matematyczna zawiera 100 drewnianych kulek, które można wykorzystać jako liczmany do przeróżnych działań matematycznych.
✅ Tablicy możesz użyć do nauki dodawania i odejmowania z przekroczeniem progu dziesiątkowego.
✅ Tabliczka kredowa umożliwia zapisywanie różnorodnych działań oraz ćwiczenie w parach i mniejszych grupach.
Pozwól dziecku używać tablicy matematycznej dotąd, dopóki tego potrzebuje i zachęcaj do liczenia i powtarzania tabliczki mnożenia i dzielenia każdego dnia.
Osiągnięcia w zakresie stosowania matematyki w sytuacjach życiowych oraz w innych obszarach edukacji
📚Uczeń:
🚩odmierza płyny; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra
Kolejne zagadnienie, które dziecko poznaje w klasach młodszych, związane jest z pojemnością i objętością. Aby uczeń mógł w pełni opanować umiejętności związane z tym tematem, musi wykonać szereg doświadczeń.
Nie wyobrażam sobie lekcji, na których nie przelewamy wody do różnych pojemników i nie odmierzamy płynów na wiele sposobów.
Niezbędną pomocą do wykonywania tych czynności jest dla nas Zestaw do mierzenia objętości płynów
Zestaw do mierzenia objętości płynów
Czemu tak bardzo lubię tę pomoc?
✅ Zestaw zawiera różnorodne pojemniki służące do odmierzania płynów – nie potrzebujesz niczego więcej przynosić z domu na lekcje.
✅ Na butelkach pomiarowych i dzbankach są oznaczenia, które dają możliwość pomiaru od 50 do 3000 ml.
✅ W zestawie znajdują się miarki w postaci kubków z uchwytami i łyżek pomiarowych, dzięki czemu dzieci mogą nie tylko przelewać płyny, ale bawić się także materiałami sypkimi.
✅ Zestaw jest na tyle duży, że możesz go podzielić pomiędzy uczniami, tworząc grupy do eksperymentowania z bezpiecznymi płynami i barwnikami, dzięki temu uczniowie poznają właściwości chemiczne i fizyczne różnych produktów.
Osiągnięcia w zakresie stosowania matematyki w sytuacjach życiowych oraz w innych obszarach edukacji
📚Uczeń:
🚩odczytuje godziny na zegarze ze wskazówkami oraz elektronicznym (wyświetlającym cyfry w systemie 24-godzinnym); wykonuje proste obliczenia dotyczące czasu; posługuje się jednostkami czasu: doba, godzina, minuta, sekunda
W dobie elektroniki coraz rzadziej używa się zegarów analogowych i coraz trudniej jest opanować dzieciom odczytywanie godzin i minut ze wskazówek.
Ciężkim tematem są też obliczenia zegarowe typu: ile czasu minęło…, jak długo…, oraz zamiana jednostek czasowych. Do opanowania tych umiejętności również niezbędna jest nauka poprzez doświadczanie – czyli praca z prawdziwym czasem, a także używanie konkretów. Z pomocą przychodzi nam idealny do tego zadania zestaw grupowy Nauka czasu, małe zegary
Nauka czasu – małe zegary, zestaw grupowy
Oto argumenty, które przekonały mnie do zakupu tej pomocy:
✅ W zestawie znajduje się 6 gotowych zegarów oraz 6 w formie zmazywalnych tablic, których można użyć setki razy.
✅ Kostki ze wskazaniami godzinowymi i minutowymi to szybka i ciekawa forma ćwiczeń i zabawy z zegarami.
✅ 24 dwustronne puzzle z czasem analogowym i cyfrowym ułatwiają uczniom zapamiętanie zapisu czasu na różne sposoby.
✅ Zestaw jest idealny do pracy w grupach i wystarcza dla licznych klas.
✅ Nauka i doskonalenie odczytywania i zapisywania czasu staje się świetną zabawą w grupach.
✅ Dzięki pracy na wielu zegarach naraz uczeń z łatwością obliczy, ile czasu mija od danej godziny i minuty do określonego przez nauczyciela czasu.
Osiągnięcia w zakresie stosowania matematyki w sytuacjach życiowych oraz w innych obszarach edukacji
📚Uczeń:
🚩 waży; używa określeń: kilogram, dekagram, gram
Ostatnie zagadnienie z podstawy programowej, jakie tu poruszę, związane jest z ważeniem oraz opanowaniem i zamianą jednostek wagi. Ten temat również sprawia dzieciom wiele trudności, kiedy wprowadzamy go tylko jako teorię.
Dlatego tak ważne jest, aby zrozumienie przyszło poprzez własne doświadczenia uczniów – czyli zabawę i ćwiczenia w praktyce. Z pomocą przychodzi nam tu kolejna fenomenalna pomoc – taki must have nauczyciela – jakim jest Drewniana waga wiaderkowa
Oto zalety wagi:
✅ Jest idealna do demonstracji dla całej klasy dzięki swoim dużym wymiarom.
✅ Jest wykonana z drewna i bardzo solidna, dzięki czemu posłuży na długie lata.
✅ Ułożysz na niej różne produkty, a szalka będzie się precyzyjnie przechylała, co pokaże wskaźnik na wadze.
✅ Wagę wykorzystasz do zadań grupowych, w których dzieci będą mogły szacować ciężar, dokładać lub odejmować produkty i porównywać je.
✅ Wykorzystuję ją również podczas omawiania zagadnień z przeszłości, gdzie wagi szalkowej używano w sklepach.
Pamiętajmy!
Gdy dzieci doświadczają pozytywnych emocji podczas nauki matematyki, rośnie ich entuzjazm do dalszego uczenia się. Konkretne pomoce edukacyjne mogą pomóc stworzyć przestrzeń, w której te emocje zaistnieją,
a zdobywanie wiedzy stanie się naturalnym i radosnym procesem, a nie nudnym obowiązkiem! Mam nadzieje, że pokazane pomoce dydaktyczne do nauki matematyki w klasach 1-3 będą dla Was dobrą inspiracją.
Więcej pomocy do nauki matematyki przez zabawę i doświadczanie znajdziesz na Arante.pl