Typowe problemy pojawiające się w komunikacji z uczniami i rodzicami
Dialog na linii nauczyciel – uczeń może mieć różny przebieg. Nierzadko problemy u dziecka wynikają z niezrozumienia, strachu przed dorosłą osobą, bywają też skutkiem poważniejszych zaburzeń emocjonalnych. Bywa i tak, że dziecko pozornie niegrzeczne, postrzegane jako uczeń trudny i niewspółpracujący, w rzeczywistości zmaga się z poważnymi problemami i niewątpliwie potrzebuje wsparcia. Wśród dzieci starszych źródeł problemów i skłonności do agresji trzeba szukać między innymi w uzależnieniach od narkotyków, alkoholu bądź internetu.
W przypadku komunikacji z rodzicami uczniów największym problemem, z jakim borykają się nauczyciele, jest przekonanie rodziców, że ich dziecko nigdy w życiu nie zrobiłoby tego, o co jest posądzane. W skrajnych przypadkach skutkiem takiej niewiary mogą być zachowania nerwowe, a nawet agresywne.
Jak powinna przebiegać komunikacja na linii nauczyciel – rodzic
W sytuacji, gdy dojdzie do bezpośredniego spotkania rodzica z nauczycielem, ten ostatni musi pamiętać, że nie występuje z pozycji siły. Nauczyciel powinien przygotować się wcześniej do rozmowy, przedstawić rzeczowe argumenty, obrazowo nakreślić sytuację, powściągnąć emocje. Zarówno nauczyciel, jak i rodzic powinni okazywać sobie szacunek. Niedopuszczalne jest wzajemne obrażanie się i przerywanie wypowiedzi.
Jak powinna przebiegać komunikacja na linii nauczyciel – uczeń
W przypadku komunikacji z uczniem rolą nauczyciela jest dobranie odpowiedniej formy przekazu tak, by uczeń zrozumiał jego intencje. Ważny jest nie tylko dobór słów, ale też język ciała, mimika, gesty i ton głosu. Każdorazowo nauczyciel powinien upewnić się, że został dobrze zrozumiany.
Literatura popularnonaukowa i specjalistyczne kursy jako źródło wiedzy na temat pracy z trudnymi uczniami i ich rodzicami
Problemy z komunikacją z uczniami i rodzicami zostały szczegółowo opisane w literaturze polskiej. Warto sięgnąć po opracowania uznanych autorów, gdyż można w nich znaleźć nie tylko opis problemów, ale także przykładowe metody ich rozwiązania. Jako przykład niech posłuży opracowanie Małgorzaty Gołębiowskiej: „Sposoby skutecznej komunikacji nauczyciela z uczniem” lub „Szkoła dialogu” Jarosława Kordzińskiego. W przypadku problemów z komunikacją na linii nauczyciel – rodzic warto sięgnąć po pozycję Marii Mendel: „Rodzice i nauczyciele jako sprzymierzeńcy”.
Nauczyciele mają też możliwość skorzystania ze specjalistycznych kursów stacjonarnych i online, w których mogą zapoznać się z najczęstszymi problemami w komunikacji z trudnymi uczniami i ich rodzicami oraz sposobami ich rozwiązywania.
Programy multimedialne jako wsparcie w pracy nauczyciela
- Moc emocji to program multimedialny stworzony z myślą o nauczycielach borykających się z problemami wychowawczymi wśród dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Jest połączeniem nowatorskiej formy prowadzenia zajęć grupowych i indywidualnych za pomocą multimediów oraz tradycyjnych kart pracy. Jego ideą przewodnią jest wzmacnianie pozytywnych zachowań społecznych, rozwój kompetencji emocjonalnych, lepsza integracja klasy i budowanie dobrych relacji z rówieśnikami.
- Seria Problemy wychowawcze to pakiet trzech niezależnych programów poruszających ważne i coraz częściej powtarzające się wśród młodych ludzi problemy z emocjami, przemocą i agresją oraz uzależnieniami. Wszystkie są wsparciem nauczycieli w tych trudnych aspektach pracy z młodzieżą. Pomagają zdiagnozować problem i odpowiednio na niego zareagować.
Nauczyciel nie jest pozostawiony sam sobie. W trudnych sytuacjach może sięgnąć do różnych specjalistycznych źródeł wiedzy. O swoich problemach powinien poinformować też innych nauczycieli oraz dyrektora szkoły. W razie konieczności może skorzystać z drogi prawnej.